Czy warto zostać architektem, projektantem, designerem? Czyli rysunek odręczny w projektowaniu

„Kluczem do edukacji jest przeżycie piękna."

Friedrich von Schiller

Czy warto zostać architektem, projektantem, designerem? Czyli rysunek odręczny w projektowaniu

Pytanie to zadawane jest przez naszych uczniów, gdy rozpoczynają pierwsze lekcje na zajęciach KURSU RYSUNKU ODRĘCZNEGO ELIPSA. Najczęściej odpowiadamy również pytaniem - dlaczego chcesz zostać architektem lub designerem? Poprzez ten pryzmat, kształtuje się ostateczna kwestia - czy warto, oraz dlaczego warto?

Chcąc pracować w zawodzie projektanta nie można uniknąć stwierdzenia, że należy posiadać konkretne predyspozycje, które pozwolą nam funkcjonować w środowisku twórców designu lub architektury, a są nimi:

• wyobraźnia
• umiejętność rysunku odręcznego, przedstawiania wizji za pomocą szkicu
• umiejętność pracy zespołowej
• etyka pracy
• sztuka swobodnego kreowania wizji projektowej
• sztuka rozmowy, prezentacji
• estetyka
• dokładność 

Można mnożyć punkty, którymi powinien cechować się dobry projektant. Najczęściej gdy zapytamy - dlaczego chcesz zostać designerem - osoba odpowiadająca pierwszy raz oznajmia, że chce w przyszłości otrzymywać duże wynagrodzenia i interesuje ją zawód najbardziej rentowny i elitarny. Satysfakcja ze realizowanych szkiców oraz projektów przychodzi dopiero w trakcie kursu rysunku po zrozumieniu zasad rzemiosła i pasji jego wykonywania. Wynagrodzenie jest kolejnym etapem twórczości. Pracując jako architekt lub designer nie powinniśmy się kierować w pierwszej chwili chęcią zysku, tylko chęcią realizowania zamiaru będącego naszym twórczym dziełem ze świadomością, że będzie ono spuścizną dla przyszłych pokoleń i wizytówką w kreowaniu otaczającej przestrzeni, a także dla nas samych. Można ująć to, jako kolekcjonowanie dobrych wrażeń, doświadczeń, portfolio, które będzie oceniane przez osoby zlecające w przyszłości zadania projektowe lub plastyczne, do jakich zaliczają się również prace wykonywane m.in. na kursie rysunku Elipsa jeżeli w sposób naturalny posiadają możliwie wysoki i profesjonalny poziom.

Zysk w zawodzie twórcy nie jest myślą ostateczną, myślą tą jest projekt, a korzyści

finansowe są nagrodą finalną, nie zawsze przypadającą nam w udziale, lecz bywa, że wynagrodzenie projektanta jest wysokie, a dzięki realizacji użytecznego pomysłu długotrwałe np. w postaci otrzymywanych tantiemów, czyli procentu od sprzedaży dzieła, jednak aby to nastąpiło ważne jest również zabezpieczenie praw autorskich. Dobry architekt, plastyk, projektant, osoba realizująca swój zamiar nie tylko poprzez projekt, ale również poprzez np. inne efekty twórcze jak komiks, rysunek, grafikę, twórczość związaną z projektowaniem - doświadcza satysfakcji gdy otrzymuje gratyfikację finansową, która jest sensu stricto każdej wykonywanej pracy. Należy pamiętać również, że architekci to nie tylko projektanci rysujący w AutoCAD, lecz rysownicy, graficy, osoby zajmujące się rysunkiem odręcznym, designerzy pracujący w obszarze wzornictwa przemysłowego, a w każdej z tych dziedzin potrzebna jest pasja, aby autor dzieł mógł się samorealizować.

To wszystko podparte jest nauką, wiedzą, zdobywaniem doświadczenia w zawodzie architekta, projektanta, umiejętności operowania perspektywą odręczną, szkicem, a także wieloma programami komputerowymi jak np. AutoCAD, Photoshop, Corel, 3D Studio, Maya, Solid Works, Rhinoceros, ArchiCad i wiele innych. Nie jest możliwym poznanie wszystkich programów do projektowania, ważne jest aby przyszły projektant operował minimum trzema programami łączącymi w sobie zalety obróbki graficznej, rysunku technicznego oraz umiejętności związane z przedstawieniem rozwiązań w trzecim wymiarze.

„Na początku jest trudne ale na początku wszystko jest trudne”

Musashi Miyamoto

Kluczowym elementem w kształtowaniu świadomości projektanta jest rysunek odręczny, to właśnie dzięki niemu posiadamy możliwość formowania rzeczy i przestrzeni, dzięki umiejętności jaką jest nasza wyobraźnia. Umysł można trenować tak, jak trenuje się ciało. W sporcie ćwiczenia wzmacniają tkankę mięśniową, wytrzymałość, odporność na zmęczenie i ból. Tak też jest z ćwiczeniem umysłu, niemniej jednak umysł pełni również kluczową rolę w samoocenie i motywacji. W ćwiczeniach motywujemy się poprzez pozytywne myślenie i kreowanie własnych osobowości, wytrwałość, która jest istotna, szczególnie przy długotrwałym osiąganiu celu.

W dążeniu do bycia projektantem, kluczowy jest właśnie ten CEL, a drogą do niego są niezliczone ćwiczenia naszej wyobraźni, podparte zastosowaniem różnego rodzaju narzędzi oraz wykonywanych zadań.

Ucząc się rysunku rozpoczynamy od najprostszych elementów przestrzennych jakimi są bryły, sześciany, ośmioboki, sześcioboki, stożki, ostrosłupy, graniastosłupy etc. Uczymy się rysować te elementy oddzielnie i łączyć we wspólne grupy, które w cudowny sposób zaczynają przedstawiać przedmioty i budynki widoczne na co dzień. Architekt Frank Gehry swoją pracę nad projektem lampy zaczął całkiem przypadkowo od – projektu lampy, która była na tyle w efekcie nieestetyczna, że roztrzaskał ją o podłogę i z kawałków tejże lampy powstał designerski, niebagatelny produkt. Często analizując projekt, Gehry poszukuje inspiracji w pomiętych kartkach ze szkicami rzuconych na podłogę, jak w przypadku Muzeum Guggenheima w Nowym Yorku. Podobnie postępują inni projektanci, łącząc elementy kreują otaczającą nas rzeczywistość i przedmioty. Należy pamiętać, że każdy przedmiot, który dotykamy został zaprojektowany, wzięto pod uwagę ergonomię i proporcje ludzkie, a nawet i zwierzęce etc. odpowiadające wysokości danej postaci. Znana architekta, designerka ś.p. Zaha Hadid również projektowała przestrzeń poprzez zabawę z papierem, poszukiwanie kształtu w naturze i krajobrazie, a jej projekty zyskały specyficzny wygląd jak np. jeden z pierwszych projektów The Peak, który stał się początkiem jej kariery. W związku z tym należy ćwiczyć, poszukiwać, ciągle się uczyć i dokształcać aby osiągnąć poziom umożliwiający zaprojektowanie czegoś, co stanie się początkiem dalszej kariery projektanta.

Istotne w rysunku jest postrzeganie świata z różnej perspektywy. Podstawową perspektywą jest perspektywa człowieka, inna to perspektywa ptasia, bardziej profesjonalnie określana - jak mawiał Profesor Włodzimierz Gruszczyński – spoglądanie z perspektywy lecącego samolotu, a jeszcze inna to perspektywa żabia i o niej pisał Jan Knothe w książce „Perspektywa żabia”. W zależności od ułożenia wzroku widzimy inaczej. Człowiek widzi w trójwymiarze, a jego wzrok skupia się w jednym punkcie tzw. punkcie zbiegu na linii horyzontu. Najprościej tłumacząc do punku zbiegu zbiegają się linie zbiegu, tworzące krawędzie otaczającej nas przestrzeni, to one przecinają się z pionami, tworząc płaszczyzny, a płaszczyzny tworzą obiekty przestrzenne, jeżeli dodamy jeszcze inne punkty zbiegu i uzyskamy perspektywę dwuzbiegową lub wielozbiegową. Formy przestrzenne umożliwiają projektowanie przedmiotów jak meble, mechanizmy, samochody oraz architekturę, w estetyce, ujęciu piekne, które wpływa pozytywnie na postrzeganie świata przez człowieka, a do tego wymagany jest wytrenowany umysł, na drodze edukacji architektonicznej oraz projektowej. Przedmioty składają się często z kilku brył np. w przypadku pojazdu walców, prostopadłościanów, sześcianów, naturalnie w ujęciu perspektywicznym. Te wszystkie zależności należy pojąć np. na lekcjach rysunku u wykwalifikowanych nauczycieli, zaczynając od podstaw. Osoby patrzące na rysunki projektowe i będące laikami w tym temacie, często twierdzą, że jest to proste zadanie – nic bardziej mylnego. Zadanie to wymaga wielu godzin, dni, miesięcy, a nawet lat ćwiczeń, zanim osiągniemy
ostateczną mantrę rysunku odręcznego, a jest nią chwila, gdy przekraczamy wysoką ścianę wiedzy na ten temat, nie nauczymy się profesjonalnie rysować w pięć dni, dwa tygodnie lub m-c. Jednak uczymy się całe życie. Za tą ścianą wytrawny rysownik czuje narzędzie, którym operuje na płaszczyźnie kartki, każdy ruch jest pewnie stawiany, a ręka wykonuje to, co przekazuje umysł. Jest to punkt ostateczny umiejętności przyszłego projektanta, chwila w której czuje się pewnie na każdym etapie tworzenia dzieła. Słysząc temat do wykonania, wie jak go poprowadzić od pierwszych słów nauczyciela, tworząc koncepcję w szkicu, ustawiając kompozycję rysunku, analizując strategię, ustawiając światłocienie, walor, szraf, prawidłowo kreując konstrukcję, dobór odpowiedniej perspektywy, zastosowanych brył oraz początek i zakończenie pracy, aby w finalnej chwili dzieło było skończone.

Nie ma możliwości nauczenia się rysunku samodzielnie, jak mawia Nikodem Marszałek – „nie ma czegoś takiego jak osobisty sukces, zawsze jest osoba, która nam pomaga, uczy, pokazuje”. Dlatego ważne jest aby nauczyciel miał pasję i szacunek dla swojej pracy, był zaangażowany i oddany swojej misji, potrafił motywować uczniów, ponieważ nie ma nic piękniejszego niż żyć z tego i cieszyć się tym, co budujemy i kochamy najbardziej, a staje się to również naszą pracą.

Czy warto zostać projektantem? Z perspektywy czasu i kwestii, że lubimy to co robimy, daje nam ta praca pełną satysfakcję, jeżeli to ona jako element twórczej zabawy jest podstawą. Tworzymy, zostawiamy coś po sobie – dla dalszych pokoleń, poprzez realizacje, artykuły, rysunek, ilustrację. Jeżeli ktoś lubi wyzwania, przygodę niż codzienną prozę życia, ciągłe zaangażowanie i nie stroni od zdobywania wiedzy – zawód architekta i projektanta jest dla niego. Ponieważ architektura to przygoda ;)

dr inż. architekt Dariusz Kronowski

nauczyciel akademicki oraz rysunku w Krakowskiej Akademii im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego na Wydziale Architektury i Sztuk Pięknych

projektant, architekt, nauczyciel rysunku w Pracowni Architektury i Rysunku Elipsa s.c.

tel. 692 415013

www.kurs-rysunku.pl

www.pracownia-projekty.pl