Kim jest architekt krajobrazu?

Architekt krajobrazu zajmuje się szeroko pojętą opieką nad terenami zielonymi - urządza, utrzymuje (tzn. pielęgnuje rośliny, konserwuje obiekty małej architektury i elementy wyposażenia) oraz wykonuje prace pomocnicze przy projektowaniu obiektów architektury krajobrazu. Organizuje i nadzoruje prace związane z urządzaniem i utrzymaniem obiektów architektury krajobrazu na terenie miast i obszarów wiejskich.

W zakres jego kompetencji wliczamy:

• ochronę zasobów naturalnych oraz przywracanie zdegradowanych terenów do użyteczności,
• wskazywanie sposobów na minimalizowanie zniszczeń dokonywanych przez człowieka na terenach zielonych,
• opracowywanie planów ochrony parków krajobrazowych i narodowych oraz pomników przyrody,
• rewaloryzacja obszarów miejskich oraz opracowywanie projektów zagospodarowania obszarów poprzemysłowych i porolniczych,
• kierowanie i kompleksowy nadzór nad pracami związanymi z tworzeniem terenów zielonych,
• opracowywanie zasad pielęgnacji i eksploatacji nowopowstających i już istniejących obszarów zieleni.

Praca architekta krajobrazu

Praca architekta krajobrazu polega głównie na projektowaniu i zakładaniu obszarów terenów zielonych zarówno dla osób prywatnych, jak i dla właścicieli budynków użyteczności publicznej czy spółdzielni mieszkaniowych. Architekt krajobrazu w ramach wykonywania sowich zadań zawodowych  zajmuje  się świadomym kształtowaniem przestrzeni zarówno za pomocą elementów przyrodniczych krajobrazu jak i elementów budowlanych tzw. obiektów małej architektury (tj. pomniki, murki, ławki czy nawet kosze na śmieci). W kształtowaniu przestrzeni jednym z motywów zasadniczych jest oczywiście szata roślinna, dlatego też w swojej pracy architekt krajobrazu musi zajmować się również doborem roślin do nasadzeń, pracami geodezyjnymi dotyczącymi zakładania trawników, rabat bylinowych, nasadzeń drzew i krzewów oraz uprawą i nawożeniem gleby.

Wymagania kierowane względem architekta krajobrazu

Wymagania formalne stawiane osobom ubiegającym się o pracę w charakterze architekta krajobrazu obejmują najczęściej:

• znajomość programów typu CAD,
• rozeznanie w zagadnieniach budowlanych i architektonicznych,
• dobrą organizacją pracy i umiejętność pracy w zespole,
• znajomość roślin, nawierzchni i małej architektury,
• znajomość zasad kosztorysowania,
• posiadanie prawa jazdy kat. B (co najmniej) oraz doświadczenie w prowadzeniu samochodu.

Ponadto, pracując z żywą roślinnością - ciągle zmieniającą swe formy i podlegającą prawom przyrody - architekt krajobrazu powinien być dobrym obserwatorem – wnikliwym i dociekliwym. Znając i odpowiednio wykorzystując zależności między glebą, roślinami a klimatem może on właściwie urządzić i pielęgnować powierzone tereny. Gruntowna i wszechstronna wiedza teoretyczna i praktyczna umożliwia architektowi krajobrazu tworzenie właściwych dla danych roślin warunków siedliskowych co wpływa na ich wzrost, rozwój i walory dekoracyjne. Bardzo ważną sprawą w tym zawodzie jest również sumienność, dokładność, punktualność, precyzja i odpowiedzialność.

Droga kształcenia – jak można zostać architektem krajobrazu?

Architekt krajobrazu, w przeciwieństwie do architekta budowlanego, nie musi ubiegać się o uprawnienia zawodowe. Tytuł zawodowy architekta krajobrazu otrzymuje się po ukończeniu studiów inżynierskich lub magisterskich na kierunku architektura krajobrazu. W naszym kraju ochroną tytułu zawodowego architekt krajobrazu zajmują się Stowarzyszenie Architektów Polskich oraz organizacje z nim współpracujące, takie jak Polskie Stowarzyszenie Wykonawców Terenów Zieleni i Architektów Krajobrazu.

Z perspektywy rynku pracy

Zawód architekt krajobrazu bywa traktowany nieco po macoszemu, jako gorsza wersja architekta. Jest to jednak zawód bardzo twórczy, wymagający szerokiej wiedzy i umiejętności z zakresu utrzymywania dobrostanu roślinności, jak i wysoce rozwiniętego zmysłu plastyczno-estetycznego.

Czym jest architektura?

Architektura to specyficzne zajęcie. To zawód dla ludzi renesansu. Pozwala w XXI wieku poczuć się trochę jak... Leonardo da Vinci. Nic dziwnego - to zawód twórczy, czasami artystyczny, ale wymagający wsparcia fachową wiedzą z szerokiego wachlarza przedmiotów określanych jako ścisłe.

Architektura obejmuje wiedzę i umiejętności z zakresu budowania,  projektowania oraz kształtowania plastycznego (artystycznego i estetycznego) budynków, a także ukształtowania ich kompozycyjnych układów w przestrzeni, w której żyje człowiek.

Szersza definicja architektury obejmuje projektowane we wszelkich skalach. Sposobem rozplanowania miast i osiedli ludzkich oraz włączeniem ich w istniejący układ przyrody i infrastrukturę zajmuje się:

• urbanistyka
• ruralistyka
• architektura krajobrazu
• planowanie przestrzenne

Projektowaniem elementów budynku i jego wyposażenia w małej skali zajmuje się :

• meblarstwo
• projektowanie przedmiotu
• projektowanie wnętrz
• scenografia

Nauką zajmującą się projektowaniem konstrukcyjnych elementów budynku, ich wielkości i wzajemnego usytuowania jest:

• inżynieria lądowa

Kim jest architekt?

Architekt to zawód prestiżowy. Architekci jako ci, którzy decydują o ostatecznym kształcie budynków, uznawani są za ich autorów i identyfikowani ze swoimi dziełami. Funkcjonują na styku technologii, rynku inwestorskiego oraz sztuki. Stąd też są znani zarówno w środowiskach inżynierskich, jak i artystycznych. Interdyscyplinarność zawodu architekta pozwala jego reprezentantom na dość elastyczne podejście do pracy i indywidualne szukanie równowagi między byciem artystą, inżynierem i menedżerem.

Mianem architektów określa się:

• artystów - zajmujących się teorią kształtowania przestrzeni i jej związkami ze sztukami pięknymi, a także projektowaniem form
• inżynierów - zajmujących się technicznym planowaniem budynków
• kierowników budowy, mistrzów budowlanych - zajmujących się nadzorem realizacji, zarządzaniem budową i planowaniem terminów i kosztów.

Najczęściej architekci łączą wymienione dziedziny działalności, kładąc jednak różny nacisk na poszczególne funkcje. Architekt to zawód charakteryzujący się olbrzymią elastycznością, która pozwala na podjęcie innych prac, niekoniecznie związanych z budownictwem: projektowanie wnętrz, praca w biurach designerskich, prowadzenie prac nadzorczych, praca przy scenografiach i w wielu innych pokrewnych zawodach.

Czym się zajmuje architekt?

Konsultuje się z klientami lub innymi osobami w celu uzyskania odpowiednich informacji, dotyczących np. kosztów, oraz wymagań funkcjonalnych i przestrzennych. Przeprowadza badania wykonalności projektu i przygotowuje analizę finansową jego wykonania. Tworzy i rozwija projekty budów oraz renowacji budynków. Projektuje otoczenie budynków. Przygotowuje szkice, rysunki w skali, modele itp., używając odpowiedniego oprogramowania komputerowego (CAD). Przygotowuje plan prac budowlanych. Koordynuje i zarządza projektem budowli. Reprezentuje klientów w zawieraniu umów dotyczących budowy. Przygotowuje i nadzoruje tworzenie umowy budowy. Sprawdza i nadzoruje budowę. Ocenia projekty. Doradza w zakresie projektu np. w odniesieniu do prawa budowlanego i stylu architektury.

Wymagania stawiane względem architektów

Można je podzielić na cechy osobowości oraz umiejętności i wiedzę. Do pierwszej grupy należy wyobraźnia, uzdolnienia plastyczne, wrażliwość na formę i przestrzeń oraz na kolor. Do drugiej zalicza się umiejętność rysowania plastycznego i technicznego, a także znajomość materiałoznawstwa z branży budowlanej oraz sztuki konstruktorskiej.

Bardzo ważna jest również doskonała znajomość obsługi komputera, aby móc używać zaawansowanych aplikacji do projektowania. Projekt tworzony jest w ramach, które ograniczone są wieloma czynnikami: środowiskiem naturalnym, kulturowym, życzeniami zleceniodawcy, ramami finansowymi - to najważniejsze z nich. Niezbędny jest tu talent, a nawet pasja w przekonywaniu do swoich koncepcji.

Droga kształcenia – jak zostać architektem

Aby zostać architektem budowlanym i projektować, należy ukończyć studia na kierunku architektura i urbanistyka na jednej z polskich politechnik. Pozostałe uczelnie, choć kształcą studentów na kierunku architektura, to nie dają dyplomu magistra w tej dziedzinie. Zdobycie w nich tytułu, np. inżyniera, ma mniejsze znaczenie. Osoby, które ukończą taką uczelnię, jeżeli rzeczywiście chcą projektować, muszą dodatkowo ukończyć np. zaoczne studia w jednej z politechnik, a dopiero potem ubiegać się o uprawnienia. Jeżeli tego nie zrobią, mogą się starać tylko o uprawnienia w ograniczonym zakresie.

Studia na kierunku architektura i urbanistyka uczą jak kształtować przestrzeń, zaczynając od małych form użytkowych, poprzez budynki o zróżnicowanej funkcji, zespoły urbanistyczne, aż po zagospodarowanie przestrzeni miejskich oraz terenów zielonych. Zawód architekta wymaga umiejętności zarówno plastycznych, jak i inżynierskich, stąd studia na tym kierunku przeznaczone są szczególnie dla osób uzdolnionych w zakresie rysunku i plastyki, z predyspozycjami do nauk technicznych.

Z perspektywy rynku pracy

Już podczas studiów warto nawiązywać współpracę z biurami projektów. Ważne jest również, jakie praktyki się odbywa. Doświadczeni architekci radzą wzbogacić swoje umiejętności poprzez dodatkowe kursy, warsztaty czy szkoły designerskie. Kiedy architekt kończy studia, zwykle zaczyna pracować samodzielnie lub w pracowni architektonicznej. Najpierw powierzane są mu najczęściej prace pomocnicze przy wykonywaniu elementów dokumentacji technicznej. Stopniowo i zwykle dość płynnie jest włączany w prace koncepcyjne, a dalej w działania koordynacyjne i kontakty z klientem, a w końcu w prace związane z budową.

Pracujący w biurach projektów mogą awansować w ramach struktur istniejących pracowni architektonicznych, uzyskując w nich np. pozycję partnera. Ogromna większość architektów realizuje swe ambicje jako pracownicy biur. Po kilku latach praktyki młody architekt zdaje egzamin zawodowy przed lokalną komisją egzaminacyjną przyznającą uprawnienia architektom i inżynierom.

Uprawnienia architektoniczne

Od 1 stycznia 2006 r. prawo budowlane określa, że o pełne uprawnienia może ubiegać się tylko architekt z tytułem magistra. Ci architekci, którzy nie mają tytułu magistra, mogą ubiegać się o uprawnienia ograniczone. Jednak będą mogli wówczas wykonywać tylko nieliczne projekty. By zdobyć uprawnienia architektoniczne po studiach trzeba odbyć minimum 3-letnią praktykę i zdać zawodowy egzamin. Przez dwa lata pracuje się przy sporządzaniu projektów, a dalej odbywa się przynajmniej roczną praktykę na budowie. Taka sama praktyka jest wymagana przy uzyskiwaniu uprawnień architektonicznych w ograniczonym zakresie. Egzaminy przeprowadzają okręgowe izby architektów. Niezbędne jest też wpisanie się do izby architektów. Prawo budowlane wymaga bowiem zrzeszania się fachowców z uprawnieniami w izbach zawodowych.

Znaczenie rysunku odręcznego w warsztacie architekta i przyszłego adepta architektury

KŁADKA AUTOR KRZYSZTOF GROCHAL ABSOLWENT KURSU ELIPSA OBECNIE STUDENT AiU PK

Pierwszym teoretykiem architektury, który pisał o rysunku był Marcus Vitruvius Pollio, znany jako Witruwiusz. W swym opracowaniu (27 – 23 r. p.n.e.) pt. De architectura libri decum, podkreślał znaczenie rysunku w pracy architekta. Architekt jego zdaniem powinien przedstawiać projekty budowli za pomocą nie tylko rzutów i elewacji ale i tzw. scenografii.
Wymagająca racjonalnej organizacji architektura gotyku spowodowała narodziny nowoczesnego rysunku architektonicznego. Architekt stał się rzeczywistym autorem projektu. Posiadał  wiedzę techniczną, niezrozumiałą i coraz bardziej obcą dla klientów, co zapewniło architektom istotną pozycję społeczną. W pracy architekci wykorzystywali predyspozycje do możliwości prezentowania form za pomocą rysunku. Od tej pory rysunek zaczął spełniać dwie podstawowe funkcje. Określał  formę projektu, na podstawie którego wykonywano rysunki szablonów dla cieśli. Rysunek musiał być czytelny, tak aby inwestor (zatwierdził go i zapewnił finansowanie inwestycji.

Rysunek architektoniczny rozwijał się od połowy XIII w. manuskrypt Villarda de Honnecourt stanowi rodzaj podręcznika dla architektów. Jest to zbiór rysunków opatrzonych komentarzami. Jednak poza formami architektonicznymi i obiektami przedstawionymi w formie rzutów, elewacji czy widoków całościowych, znajdują się tu także figury ludzkie i zwierzęta. Villard głęboko wierzył w wartość dydaktyczną rysunku w warsztacie architekta.

Kulminacyjnym momentem dla rozwoju rysunku architektonicznego był XIV i XV w., przy jednoczesnej stagnacji, wręcz recesji w budownictwie. Architekt – osoba odpowiedzialna za proponowany projekt architektoniczny, zaczął dbać w sposób szczególny o czytelność i obrazowość swoich rysunków. Rysunkowi nadano także funkcję dydaktyczną, wykorzystując go jako podstawową metodę nauczania zawodu architekta.

Wynaleziona przez Filippa Brunelleschiego i Leone Battiste perspektywa geometryczna pozwoliła na logiczne opracowanie systemu przedstawiania projektu. Formę architektoniczną można było przedstawić nie tylko w skali w jej realnych wymiarach za pomocą rysunku ortogonalnego, ale i w precyzyjnym ujęciu perspektywicznym. Rysunek był pojmowany jako głównym i analityczny etap w procesie poznawania, ujęcia teoretycznego oraz formułowania projektowego. Pod tym aspektem rysowanie stanowiło wartość jako aktywny i twórczy element każdej sztuki, z architekturą włącznie. Rysunek perspektywiczny ukazuje obraz zbliżony do tego, po realizacji. Obraz projektowanej formy w ujęciu perspektywicznym mogł być w mniejszym stopniu analityczny, natomiast poprzez zastosowanie efektów plastycznych często stawał się bardziej wrażliwy i odpowiadający rzeczywistości.

Federico Zuccari w swych rozważaniach wprowadza pojęcia: rysunku wewnętrznego (pomysł – koncepcja) oraz rysunku zewnętrznego (graficzne przedstawienie pomysłu).

Giovanni Bottari podkreślał rolę rysunku w warsztacie architekta, co wywarło znaczący wpływ na formowanie się dydaktyki akademickiej w Akademii św. Łukasza w Rzymie. Rysunek stał się podstawowym środkiem wypowiedzi, co w krótkim czasie stało się wzorem dla zorgaqnizowanego szkolnictwa architektonicznego w Europie.

Od XVII w. aż do czasów współczesnych rysunkowi przypisuje się szczególne znaczenie. Zarówno w szkołach architektury przy akademiach sztuk pięknych jak i przy politechnikach rysunek odręczny stanowił jedną z zasadniczych form wykształcenia.

We współczesnych uczelniach architektonicznych można wyróżnić szkoły, które przywiązują duże znaczenie do nauczania rysunku odręcznego oraz szkoły, w których takiej potrzeby się nie odczuwa. Przypuszczać można, że ta druga podstawa, charakterystyczna zwłaszcza dla nowych szkół architektonicznych, wynika z poglądów opartych na fascynacji możliwościami technik komputerowych. Tendencja ta szczególnie widoczna jest w USA i niektórych krajach Europy Zachodniej. Po analizie programów dydaktycznych uczelni architektonicznych, można stwierdzić, że w szkołach, w których przed kilkudziesięciu laty ograniczono nauczanie rysunku odręcznego, obecnie powraca się do rozszerzania tej dyscypliny. Ograniczona dydaktyka w zakresie rysunku przełożyła się negatywnie na cały proces nauczania architektury.

Jorg Silvetti głosi, iż rysunek odręczny w formie szkicu jest źródłem idei oraz narzędziem korygującym cały proces projektowania. Rysunek stanowi fundamentalną rolę w architekturze, gdyż jest pierwszym wrażeniem wizji architekta. Silvetii wykonuje całą gamę rysunków – od abstrakcyjnych szkiców wyjaśniających ideę projektu, przez rysunki stanowiące prezentację dla inwestorów, aż do rozwiązań technicznych.

Renzo Piano twierdzi, że rysunek odręczny jest zasadniczą częścią teoretycznego procesu kreowania architektury. Proces ten zaczyna od szkiców, następnie tworzy rysunki bardziej szczegółowe by w końcowej fazie wykonać model. Rysunek jest instrumentem procesu cyrkulacji pomiędzy pomysłem a faktycznym wykonaniem projektu, natomiast model stanowi jedynie fizyczne przekształcenie rysunku w trójwymiarową formę.

Frank O. Gehry zaczyna proces projektowy od syntetycznych szkiców przedstawiających ideę kreowanej architektury. Pomysł i rysunek mistrza tworzą budowlę, którą komputer jako doskonałe narzędzie pozwala w perfekcyjny sposób zrealizować.
Z kolei Peter Zumthor poetycko uważa, że rysunki pozwalają nam uczyć parę kroków wstecz, spojrzeć i nauczyć się rozumieć to, co jeszcze nie istnieje, a jednak zaczyna się stawać.

Gustaw Peichl (…) szkicowanie stanowi pewien rodzaj rozmyślania na papierze. Językiem architektury jest szkic. Architekt obecnie nie może być wrogiem szybkich metod komputerowych, jednak musi on wiedzieć, gdzie i w jaki sposób należy stosować te nowoczesne osiągnięcia techniki. Nie można zaprzeczyć, iż w wyniku niekontrolowanego stosowania programów CAD w praktyce, indywidualna oparta na zmysłach praca projektowa coraz bardziej ulega zapomnieniu. Jednak twórcza działalność oraz animacja są nieodzowne na wszystkich etapach projektowania, jeżeli chcemy uzyskać niezbędną kreatywność. Z tego punktu widzenia konieczne jest zwrócenie uwagi na wagę i istotę rysunku odręcznego.

Wielu wybitnych współczesnych architektów akcentuje ogromną rolę rysunku odręcznego jako zapisu myśli twórczej. Należy pamiętać, że komputer pomimo niewątpliwych możliwości usprawniających pracę, jako narzędzie nie może zastąpić twórczego procesu kształtowania przestrzeni architektonicznej.

Rysunek spełnia dwa podstawowe zadania: rozwija precyzyjną wyobraźnię przestrzenną, niezbędną w procesie twórczym oraz pełni rolę podstawowego środka komunikacji i informacji. Niezmiennie aktualne jest to, iż podstawową zasadą w procesie kształcenia architekta i później niezbędną w jego warsztacie pracy jest umiejętność posługiwania się rysunkiem opartym na zasadach realizmu, znajomości zasad perspektywy i budowy formy.